Metabolički Sindrom X
Metabolički sindrom X
Je stanje praćeno visokim nivoom insulina (insulin je hormon koji luči pankreas ili gušterača, koji reguliše nivo šećera u krvi), poznatim kao hiperinsulemenija odnosno insulinska rezistencija (stanje kada pankreas luči previše insulina i nemogućnost ćelije da primi glukozu (šećer), koja je inače izvor energije u ljudskom organizmu), koje je povezano sa visokim krvnim pritiskom i povećanim trigliceridima i holesterolom .
Faktori rizika koji mogu dovesti do pojave insulinske rezistencije, uključuju porodičnu istoriju dijabetesa tipa 2 (dijabetes tip 2 je metabolički poremećaj koji je praćen povišenim nivoom glukoze u krvi, insulinskom rezistencijom kao i odsutnošću insulina) , ishranu koja je bazirana na velikom unosu prerađenih ugljenih hidrata (poznatih još kao prosti ugljeni hidrati a odnosi se na proizvode od belog brašna, stonog, odnosno belog sećera, grickalica poput čipsa, pereca, krekera, gaziranih pića i većine kupljenih sokova, deserta) kao i umanjenu ili nikakvu fizičku aktivnost.
Telo proizvodi prekomeran nivo insulina, najverovatnije u pokušaju da izvrši kompenzaciju izazvanu naglim skokom šećera u krvi, usled konzumacije ovih prostih ugljenih hidrata. Nivo glukoze (šećera) u krvi može biti u normali ili na samoj granici , dok su trigliceridi skoro uvek povećani , a nivo dobrog holesterola (HDL) uobičajeno nizak. Krvni pritisak može biti povišen , osoba može imati poteškoća sa gubljenjem kilograma, posebno u predelu abdomena (stomaka). Kod žena, ovo stanje može dovesti do stanja poznatog kao sindrom policističkih jajnika.
Jedan od najčešćih simptoma insulinske rezistencije je hipoglicemija (snižen nivo sećera u krvi, karakteristično po abnormalno niskom nivou glukoze u krvi, uobičajeno nakon 1-3 sata nakon jela). Najčešći simptomi hipoglicimije su iritacija, mentalna/emocionalna preosetljivost, ubrzano lupanje srca, kao i insomnija koja se javlja u periodu između 3 i 5 časova ujutru.
Kada je nivo glukoze (šećera u krvi) nizak , osoba će često imati potrebu za slatkišima, kofeinom ili ugljenim hidratima .
Stres takođe može dovesti do problema sa tiroidnom žlezdom (žlezda koja je odgovorna za regulisanje metabolizama ) kao i hormonima koje luči nadbubrežna žlezda (jedna od uloga nadbubrežne žlezde je lučenje određenih hormona kao odgovor na povišen stres).
Stres takođe igra ulogu kod nepravilnog metabolizma ugljenih hidrata. Stres uzrokuje povećan nivo kortizola, koji dovodi do umanjenog iskorištavanja šećera u krvi, što dovodi do debljine. Dugotrajan stres može dovesti do iscrpljenosti/zamora prilikom lučenja hormona nadbubrežne žlezde (hormoni stresa), što doprinosi sniženom nivou šećera u krvi (hipoglicemija).